Jakie są objawy raka jelita grubego?

Autor: lek. Malwina Grobelna - specjalista medycyny estetycznej, rezydent chirurgii naczyniowej

Rak jelita grubego to nowotwór, który rozwija się w obrębie okrężnicy i odbytnicy. Proces rozwoju raka odbytu rozpoczyna się najczęściej w przejściowej strefie między nabłonkiem kanału odbytu a gruczołem odbytnicy. Według badań przeprowadzonych przez World Cancer Research Fund przypadki zachorowań na raka jelita grubego stanowią 10,6% w skali globalnej.

Rak jelita grubego – przyczyny

Do czynników zwiększających ryzyko zalicza się palenie papierosów, dietę, wiek i genetykę.

Jak podaje Krajowy Rejestr Nowotworów, około 90% zachorowań na nowotwór złośliwy to przypadki sporadyczne, a 5-10% mają podłoże genetyczne. Grupą szczególnego ryzyka są osoby cierpiące na przewlekłe choroby zapalne jelit takich, jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz choroba Leśniewskiego-Crohna. W takich przypadkach błona wyściełająca okrężnicę i odbytnicę ulega dysplazji, która z biegiem czasu, może przekształcić się w nowotwór. Wzrost ryzyka ma miejsce w przypadku osób, szczególnie mężczyzn, zmagających się z chorobami metabolicznymi (np. cukrzyca). Zwiększona zapadalność na raka jelita grubego odnotowywana jest również w przypadku osób wiodących mało aktywny tryb życia.

Rak jelita grubego - w jakim wieku można zachorować?

Rak jelita grubego może zostać zdiagnozowany u pacjentów w każdym wieku, ale ryzyko rośnie wraz z wiekiem. Zdecydowana większość przypadków dotyczy osób powyżej 50. roku życia. Wśród osób, które zachorowały na ten nowotwór około 90% z nich ma 50 i więcej lat. Jednak, jak podaje Mayo Clinic, lekarze odnotowują wzrost przypadków zachorowań wśród osób poniżej tej granicy wieku. Niestety nie są znane przyczyny tego zjawiska.

Jak rozpoznać raka jelita grubego?

• Objawy raka jelita grubego obejmują m.in.:

• Zmiany w częstotliwości wypróżniania się;

• Biegunki, zaparcia lub zmiana konsystencji stolca;

• Pojawienie się krwi w stolcu;

• Krwawienie z odbytu;

• Utrzymujący się dyskomfort w jamie brzusznej (tj. skurcze, wzdęcia, ból);

• Wrażenie niecałkowitego opróżnienia;

• Uczucie zmęczenia;

• Utrata wagi.

W wielu przypadkach, w początkowej fazie, rak nie daje o sobie znać. Gdy się już pojawią, zwykle są zróżnicowane oraz zależą od stadium nowotworu, jego rozmiaru i lokalizacji. Jeżeli zauważysz, że którykolwiek z wymienionych objawów utrzymuje się przez dłuższy czas lub po prostu zaniepokoił cię, to powinieneś rozważyć wizytę u lekarza.

Jak leczyć raka jelita grubego?

Do walki z rakiem jelita grubego, najczęściej wybierana jest operacja, chemioterapia i radioterapia. Wybór odpowiedniej terapii będzie zależny od takich kwestii, jak stadium raka lub ogólny stan zdrowia pacjenta. Kiedy nowotwór znajduje się we wczesnej fazie rozwoju i jest niewielkich rozmiarów, najczęściej przeprowadzane są małoinwazyjne operacje takie, jak usunięcie polipów podczas kolonoskopii. W przypadku, gdy nowotwór rozwinie się, konieczny może okazać się zabieg częściowej kolektomii, polegającej na usunięciu fragmentu jelita grubego zawierającego komórki rakowe. Podczas tej operacji istnieje ryzyko, że połączenie pozostałych odcinków będzie niemożliwe, wtedy konieczne będzie wprowadzenie stomii pozwalającej na opróżnianiu z treści jelit do specjalnego woreczka. Zwykle zarówno przed, jak i po przeprowadzeniu operacji, przeprowadza się również chemioterapia, która zmniejszy rozmiar lub zastopuje rozwój nowotworu.

Rak jelita grubego - profilaktyka

Do działań mających charakter profilaktyczny można zaliczyć prowadzenie zdrowego trybu życia – odstawienie papierosów, ograniczenie spożywania alkoholu, utrzymywanie aktywności fizycznej i wprowadzenie zbilansowanej diety bogatej w błonnik. Zaleca się by osoby znajdujące się w grupie wiekowej powyżej 50. roku życia, regularnie wykonywały badania kontrolne. Z kolei osoby o podwyższonym ryzyku, np. historią choroby w rodzinie, powinny rozważyć poddawanie się badaniom wcześniej.