Rak płuc: najczęstszy nowotwór u mężczyzn

Rak płuc stanowi jeden z najczęściej występujących nowotworów nie tylko wśród mężczyzn, ale w całej populacji światowej. Badania prowadzone w licznych jednostkach naukowych dowodzą, że za jego wysoką śmiertelnością, stoi późne stadium rozwoju, w którym jest on wykrywany.

Rak płuc w liczbach

Główną przyczyną pojawienia się i rozwoju raka płuc jest palenie papierosów. Wdychany podczas palenia dym zawiera wiele rakotwórczych substancji – wpływa on nie tylko na aktywnych, ale także na biernych palaczy, czyli osoby narażone na kontakt z dymem. Szacuje się, że około 90% przypadków zachorowań na ten typ nowotworu, spowodowanych jest paleniem papierosów. Pozostałe przyczyny raka płuc to m.in. ekspozycja na takie substancje jak metale ciężkie, azbest oraz zanieczyszczenie środowiska w postaci smogu. Przyczyna rozwoju raka płuc może leżeć w genach – są za niego odpowiedzialne konkretne mutacje. Szczególnie narażone osoby, w których rodzinach pojawiło się wiele przypadków zachorowań na raka płuc.

Jak rozpoznać raka płuc?

Najczęstsze objawy raka płuc, to:

• kaszel;

• duszności;

• świszczący dźwięk;

• odkrztuszanie wydzieliny z krwią;

• chrypa;

• uczucie zmęczenia;

• znaczna utrata wagi;

• ból w klatce piersiowej.

Oprócz wyżej wymienionych objawów, wielu pacjentów skarży się na trudności w przełykaniu, zawroty i bóle głowy. Należy jednak pamiętać, że w początkowym stadium, rak płuc często nie daje o sobie w ogóle znać lub objawy są na tyle niespecyficzne, że nie sposób na ich podstawie jednoznacznie przypisać ich do tego schorzenia.

Jakie badania należy wykonać?

Ze względu na objawy, które często nie wskazują, że pacjent choruje na raka, wielu z nich dowiaduje się o tym fakcie przez przypadek, np. podczas prześwietlenia z powodu całkowicie innych wskazań lekarskich. W celu wykrycia raka płuc stosuje się kilka rodzajów badań:

• RTG – prześwietlenie rentgenowskie stanowi podstawowe narzędzie do diagnostyki. Uzyskane przy jego pomocy obrazy są w stanie pokazać wszelkie anomalie, które na obrazie, zwykle przybierają postać jaśniejszych plamek, mogących się od siebie różnić w zależności od umiejscowienia.

• Tomografia komputerowa (TK) – to badanie odgrywa bardzo istotną rolę w diagnostyce nowotworu płuc. Wykorzystuje się do niego promienie elektromagnetyczne, które pozwalają na uzyskanie wielu obrazów-przekrojów badanego obszaru np. klatki piersiowej. W ten sposób powstaje anatomiczny obraz wewnętrznych organów pacjenta.

• Tomografia emisyjna (PET) – badanie to wykracza poza anatomię. Pozwala na uzyskanie obrazu, który pokazuje zmiany w funkcjonowaniu organów, nawet jeżeli jeszcze nie dały one o sobie znać i nie były widoczne podczas innych badań. Jednocześnie stanowi uzupełnienie dla badania wykonywanego tomografem komputerowym. W przypadku raka płuc pozwala na dokładną ocenę czy nie pojawiły się przerzuty na węzłach chłonnych lub poza klatką piersiową.

Ponadto, stosowane są także takie badania, jak morfologia krwi i badanie moczu, w celu wykluczenia chorób współistniejących. Dla dokładniejszej diagnostyki wykorzystuje się również markery nowotworowe (CAE i CA125), które pozwalają na wykrycie zmian w organizmie na bardzo wczesnym etapie.

Ile lat rozwija się rak płuc?

Pacjenci chorujący na raka płuc, mogą przez wiele lat nie wiedzieć, że w ich organizmie rozwija się ta choroba. Dlaczego? Wynika to z faktu, że we wczesnym stadium rozwoju, nowotwór ten zwykle nie powoduje żadnych zmian fizycznych, jednocześnie nie dając objawów. W wielu przypadkach pojawiają się one w bardziej zaawansowanym stadium, co jest spowodowane rozprzestrzenieniem się guza do wewnętrznej części płuc. Jego rozwój Ignorowanie objawów przez pacjentów i unikanie wizyty u lekarza, jeszcze bardziej odsuwa w czasie diagnozę. Świadomość na temat przyczyny raka płuc jest duża i większość osób zdaje sobie sprawę z tego, że głównym czynnikiem jest palenie tytoniu. Jednak należy pamiętać, że zadając pytanie „po ilu latach palenia można dostać raka?” nie uzyskamy jednoznacznej odpowiedzi. Z każdym rokiem od momentu całkowitego rzucenia palenia ryzyko zachorowania na raka płuc spada, ale proces powrotu płuc do pełnej sprawności trwa nawet do kilkunastu lat.

Profilaktyka raka płuc

Najskuteczniejszą metodą profilaktyki raka płuc jest unikanie czynników szkodliwych, do których zaliczają się substancje powstające w wyniku spalania tytoniu. Zatem, do profilaktyki raka płuc zaliczyć można:

• niesięganie po tę używkę;

• unikanie biernego palenia;

• prowadzenie zdrowego trybu życia.

Pomimo rzucenia palenia, ryzyko zachorowania na raka płuc jest nadal spore. Specjaliści z John Hopkins Medicine, zalecają, by osoby, które paliły bardzo dużo (szczególnie, które zaczęły palić w młodym wieku lub paliły przez wiele lat), corocznie wykonywały pełny skan stanu płuc przez przynajmniej 15 lat. Ryzyko zachorowania wzrasta także wraz z wiekiem, dlatego należy dbać o regularne wykonywanie badań takich, jak RTG, tomografia czy cytologiczne badanie plwociny.