Rak szyjki macicy a ciąża. Co warto wiedzieć?

Ciąża to szczególny okres. Niestety, pomimo wielu pozytywów, jakie ze sobą niesie, przez czas jej trwania nadal istnieje ryzyko rozwoju raka szyjki macicy. Czasami to właśnie ciąża może przyczynić się do wcześniejszego wykrycia choroby. Jest to możliwe za sprawą rutynowych badań przeznaczonych dla kobiet ciężarnych. Kluczową rolę w tej kwestii odgrywa badanie cytologiczne wykonane w ramach podstawowej opieki podczas ciąży, które pozwala na wykrycie właśnie raka szyjki macicy.

Rak szyjki macicy w czasie ciąży

W przypadku zdiagnozowania nowotworu szyjki macicy w czasie trwania ciąży, następne podjęte kroki uzależnione są od:

• Rodzaju nowotworu;
• Wielkości guza;
• Stadium choroby;
• Tygodnia ciąży;
• Decyzji pacjentki.

Jak podaje Cancer Research UK, większość diagnozowanych podczas ciąży przypadków, dotyczy wczesnej fazy rozwoju choroby. Badania wskazują również, że ciąża nie powoduje zmiany tempa rozwoju choroby - jej przebieg jest taki sam, jak w przypadku kobiet niebędących w ciąży.

Rak szyjki macicy a ciąża - leczenie

Leczenie raka szyjki macicy w ciąży, uzależnione jest przede wszystkim od stopnia zaawansowania, etapu rozwojowego płodu oraz woli samej ciężarnej. Zmiany o łagodnym charakterze mogą być kwalifikowane do obserwacji. Dalsze działania onkologiczne są zwykle odraczane do naturalnego zakończenia ciąży. W przypadku zmian o charakterze złośliwym i zagrażającym życiu kobiety, leczenie odbywa się w sposób tożsamy z tym, które prowadzone jest u kobiet niebędących w ciąży. Działania te prowadzone są według ogólnej zasady, by odroczyć rozpoczęcie terapii do II trymestru ciąży i podjąć próbę leczenia chirurgicznego. W przypadku wykrycia raka szyjki macicy w III trymestrze głównym wskazaniem jest pilne zakończenie ciąży poprzez zabieg cięcia cesarskiego i wybór odpowiedniej terapii. Jednak w większości przypadków rak szyjki macicy jest diagnozowany we wczesnym stadium. Przeprowadzone dotychczas badania nie wykazały, by ciąża przyspieszała rozwój choroby, zatem rokowania są takie, jak w przypadku kobiet niebędących w ciąży.

Co zrobić, by zminimalizować ryzyko raka szyjki macicy w ciąży?

Kluczową rolę w minimalizowaniu ryzyka rozwoju choroby jest oczywiście profilaktyka. Profilaktyka raka szyjki macicy polega głównie na regularnym wykonywaniu badań ginekologicznych. Dzięki systematyczności w tej kwestii rozwijająca się choroba może zostać wykryta na bardzo wczesnym etapie. Należy w tym miejscu podkreślić, że nowotwory przez długi czas, mogą nie dawać o sobie znać. Gdy pojawiają się objawy, istnieje ryzyko, że choroba zdołała się już rozwinąć do zaawansowanego stadium.

Profilaktyka raka szyjki macicy a ciąża - szczepienie na HPV

Główną przyczyną zachorowań na raka szyjki macicy jest wirus brodawczaka ludzkiego typu 16 i 18. Dlatego bardzo ważnym elementem profilaktyki tego nowotworu jest szczepienie na HPV. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) szczepione powinny być przede wszystkim dziewczynki w wieku od 9 do 14 lat. W drugiej kolejności szczepieniu powinny być poddane młode i dorosłe kobiety. Warunkiem kwalifikującym do szczepienia jest brak styczności z wirusem, przed jego wykonaniem.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że szczepienie może być zalecane także, gdy do zakażenia już dojdzie. Jest to możliwe w przypadku, gdy w organizmie został wykryty jeden typ wirusa, Wtedy szczepienie może zapobiec zakażeniu innym typem wirusa. Niestety dotychczas nie udało się opracować sposobu na całkowite pozbycie się wirusa brodawczaka ludzkiego po zakażeniu. Z tego względu oprócz szczepień, należy pamiętać o wykonywaniu regularnie badań cytologicznych.

Cytologia - przed i w czasie ciąży

Jednym z podstawowych badań wykonywanych w ramach profilaktyki raka szyjki macicy jest cytologia. Regularne wykonywanie tego badania podczas wizyt u ginekologa pozwala na wykrycie nowotworu na każdym etapie jego rozwoju. Dzięki niemu możliwe jest podjęcie odpowiednich działań jeszcze w bardzo wczesnym stadium choroby. Cytologia stanowi również jeden z obowiązkowych i podstawowych elementów opieki ginekologicznej kobiet ciężarnych. Zwykle wykonywana jest w 10. tygodniu ciąży, czyli 6 tygodni od czasu niewystąpienia miesiączki. Jeżeli badanie nie zostanie wykonane na tym etapie, to może ono zostać przeprowadzone także w późniejszym czasie. Należy jednak pamiętać o tym, że im wcześniej cytologia zostanie przeprowadzona, tym lepiej. Z obowiązku nie zwalnia również wykonanie badania na kilka miesięcy przed zajściem w ciążę. Szyjka macicy badana w standardowy sposób nie zagraża ciąży.